“Niemand mag met Kerst alleen zijn…” schalt de stem van Robert ten Brink uit mijn tv. Dat kan allemaal wel zo zijn Robert, denk ik hardop, maar mij levert het alleen maar stress op met je ‘niemand mag alleen zijn met Kerst’. Mijn gezicht staat op onweer.
Hartstikke leuke vent hoor die Robert, maar zodra hij het woord Kerst in zijn mond neemt, kan ik hem wel schieten. Eigenlijk alles en iedereen waar het woord Kerst in voor komt. Al die beelden die voorbij komen met blije gezichten van gezinnen met nog blijere kids voor knisperend haardvuur; grrr… De ellende begint al als de bomen hun eerste blaadjes beginnen te verliezen. Het moment dat de zomer definitief voorbij is, is voor mij reden om compleet van slag te raken. Niet omdat het kouder wordt, maar omdat Kerst steeds dichterbij komt. De radartjes in mijn hoofd beginnen volop te draaien om vervolgens tot na de Kerstdagen  niet meer te stoppen. Het zweet breekt me uit als ik voor de zoveelste keer ’s nachts wakker lig van al die gedachten in mijn hoofd. Hoe ga ik het dit jaar allemaal weer rondbreien? Ik word er compleet wanhopig van. ‘Niemand mag met Kerst alleen zijn’. Nou, soms zou ik willen dat ik met Kerst alleen was! Gewoon met mijn kattenvriend Kees, een dekentje en een kop thee op de bank onderuit gezakt niks doen. Heerlijk! Ik droom weg bij die zalige gedachte en schrik op als de bel gaat. Mijn vriendin Ellen staat voor de deur. Ze komt me halen voor ons wekelijkse rondje hardlopen. Blijkbaar kijk ik nogal chagrijnig, want Ellen vraagt of ik met het verkeerde been uit bed ben gestapt. Ja, daar komt het wel op neer. En morgen doe ik dat ook en overmorgen weer, gaat het door mijn hoofd. Maar ik houd mijn negatieve gedachten voor me. Soms zou ik namelijk willen dat ik voor twee dagen in het jaar geen familie of vrienden had. Niet dat ik ze niet liefheb, in tegendeel. Maar ik kan gewoon niet iedereen de aandacht geven zo
als ik dat zou willen. Mama verwacht dat ik Eerste Kerstdag samen met mijn zussen bij haar thuis aan tafel zit. Ieder jaar weer hetzelfde liedje en no way dat ik daar onderuit kom. Niet alleen mama vindt dat ik daar hoor te zijn; ook mijn zussen denken er zo over. Mama mag niet alleen zijn met Kerst. Papa woont namelijk sinds drie jaar aan de andere kant van het land. Beter voor hem, want mama kan zijn bloed wel drinken. Voor mij en mijn zussen is het echter een extra barrière om hem te kunnen zien. Met het openbaar vervoer zijn we namelijk minimaal twee en half uur onderweg. Ik heb er verdriet om, want mijn band met papa is heel sterk. Met Kerst moet en zal ik hem dus zien, maar samen met mama aan één tafel; dat zie ik er in dit leven niet meer van komen. Ik ben dus één van de twee Kerstdagen al bijna volgeboekt met een bezoek aan papa. En dan mijn opa. Met hem gaat het de laatste tijd steeds een beetje minder. Hij wordt oud. Echt oud. En dat laat zijn lichaam hem weten. Hij kan nog maar een paar stappen zetten zonder zijn rollator, anders valt hij om. Zijn benen kunnen hem gewoonweg niet meer dragen. De afgelopen weken kon ik merken dat zijn geheugen hem ook steeds meer in de steek laat. Ik kom al jaren op de dinsdagen bij hem langs, maar het kan wat hem betreft net zo goed zaterdag zijn. Afgelopen week was ik in zijn ogen zelfs Karin, mijn zus. Een naderend einde van zijn mooie leven is in zicht. En aangezien hij al jaren alleen woont, heb ik extra veel reden om hem te bezoeken met Kerst. Want ja, daar heeft Robert dus wel een punt; ‘niemand mag met Kerst alleen zijn’.

“Ga jij nou nog mee naar dat feest op Tweede Kerstdag?”. De vraag van Ellen haalt me uit mijn gedachten. We zijn inmiddels alweer op de helft van ons rondje. “Eh, dat weet ik nog niet”, antwoord ik. “We moeten het uiterlijk  maandag weten hoor, anders zijn de kaartjes uitverkocht”. “Ja, ik weet het”, klinkt het zacht uit mijn mond. “Hè joh, ga nou gewoon mee! Het wordt hartstikke leuk. De hele groep meiden kan die avond. We kunnen je niet missen hoor Nienk!” In mijn hoofd wordt het stress-level nog een beetje extra opgehoogd. Natuurlijk wil ik erbij zijn, maar ik kan mijn vader toch niet in de steek laten? Beelden van mijn lieve opaatje, mijn moeder, mijn zussen, mijn vader en mijn vriendinnen flitsen door mijn hoofd. Hun stemmen spelen zich één voor één af in mijn hoofd. “Kom bij mij met Kerst”. “Je zit toch gewoon weer bij mij aan de tafel hè schat? En maak jij dan weer het hoofdgerecht? Dat was voorgaande jaren zo’n succes lieverd”. De beelden, de stemmen; ze komen en gaan. Steeds sneller. Mijn ademhaling doet mee op datzelfde ritme. Sneller en sneller…en dan wordt alles zwart. In mijn hoofd is het stil. Heel stil. Totdat ik in de verte de stem van Ellen hoor. Ze noemt mijn naam. Ik probeer mijn ogen open te doen, maar au…mijn hoofd. Toch wil ik weten waar ik ben en probeer nogmaals mijn oogleden op te tillen. Het lukt. Wazig zie ik een vrouw in een witte doktersjas en het net zo witte gezicht van mijn vriendin. De vrouw in de witte jas vraagt hoe ik me voel. “Slecht”, zeg ik zacht. “Blijf ook maar rustig liggen. Je bent in goede handen. Je ligt in het ziekenhuis nadat je bent flauwgevallen tijdens het hardlopen”. Oh ja, daar begint me iets te dagen. Het was wel erg druk in mijn hoofd. “Je bent met je hoofd op het asfalt geklapt”, gaat de vrouw verder. “Je hebt daarbij een lelijke hoofdwond opgelopen. Waarschijnlijk heb je ook een hersenschudding. Maar zoals ik al zei; geen paniek. Blijf rustig liggen. Alles komt goed. Als je tenminste minimaal twee weken rust houdt. En rust betekent in dit geval ook echt rust”. De woorden van de vrouw in de witte jas komen langzaam bij me binnen. Zoals ik me nu voel, wil ik ook helemaal niks. Ik zak weer weg. Tot ik even later schrik. Twee weken rust houden?! Dat kan helemaal niet. Tegen die tijd is het Kerst! Dan moet ik met mama en mijn zussen opgedirkt aan tafel zitten. Dan moet ik naar mijn opa, die achter het raam al verlangend zit te wachten op mijn bezoek. Dan moet ik naar mijn vader en ’s avonds feesten met mijn vriendinnen. En voor die tijd moet ik nog cadeautjes kopen, koken, gedichten schrijven….Volledige paniek. Ik hoor de piepjes van de hartslagmeter tekeer gaan. Ik kan dit niet meer. Ellen en de vrouw in de witte jas pakken beiden één van mijn handen en ademen net zo lang met me mee totdat ik wegzak in een diepe, diepe slaap.

Ik open mijn ogen. Ellen zit nog steeds aan mijn bed. Ernaast zie ik het bezorgde gezicht van mama en aan mijn voeteneind zie ik de al even bezorgde koppies van mijn drie zussen. Ze kijken me allemaal aan en vragen dan kris kras door elkaar hoe het met me gaat. En hoe zwak ik me ook voel; ik heb ineens een enorme drang om voor eens en altijd af te rekenen met de Kerst-stress in mijn hoofd. Een spraakwaterval volgt. Alle negatieve associaties die ik heb met Kerst gooi ik eruit. Na een minuut of tien zijn mijn woorden op. Ik ben leeg. Letterlijk. Ademloos kijk ik naar de gezichten rondom mijn bed. Ik zie open monden, maar niemand lijkt iets te gaan zeggen. Dan hoor ik plots toch de stem van mama: “Meisje, ik wist niet dat het je zo veel druk bezorgde. Natuurlijk vind ik Kerst een familieaangelegenheid, maar jouw gezondheid mag hier toch niet onder lijden?” “Ja, dat vind ik ook”, zeg ik. “Maar iedereen vindt het zo normaal om samen te zijn en gezellig te doen, dat ik me schaam om uit te spreken dat ik ook wel eens even alleen wil zijn. Dat ik gewoon ook even rust wil in die decembermaand.” Mam geeft me een warme knuffel en we raken daarbij een beetje verstrikt in al die slangetjes en snoertjes die ik aan mijn lichaam heb hangen. Samen barstten we in lachen uit. “Wat een zooitje Nienk.” “Ja, zo’n zooitje is het dus ook elk jaar weer in mijn hoofd.” “Weet je wat lieverd? Jij bent met Kerst niet alleen. Wij zijn bij je.” Even denk ik dat mam me toch niet helemaal goed begrepen heeft. Mama ziet de twijfel in mijn gezicht en lacht: “Maak je maar niet druk lieverd. Ik bedoel dat je bij mij in je oude slaapkamer mag uitrusten zolang je wilt. Geen verplichtingen voor jou en wij bewaken het fort. Daar komt geen Robert doorheen!”

De ik-persoon in dit blog is fictief, maar ze staat symbool voor de Kerst-stress gevoelens die veel mensen in werkelijkheid ervaren.  In het ideale Kerst-plaatje is er één en al gezelligheid, liefde en warmte met familie en vrienden, maar wat mòet er vaak ook veel. Soms te veel…

Deze blog is speciaal geschreven voor Nadine Kouwenberg. Zij zorgde voor volger 101 van mijn Facebook-pagina en won daarmee een blog over een door haar gekozen  onderwerp.